Tag Board
200

Эрүүл мэнд

Тархмал хатуурал

Тодорхойлолт
Òàðõìàë õàòóóðàë áîë ÒÌÑ-èéã íèéòýä íü õàìàðñàí (çàõûí ìýäðýë õºíäºãäºõã¿é) ìèåëèíã¿éæèëòèéí òîâðóóíóóäûã (àêñîí ãýìòýõ) ¿¿ñãýæ, ñýäðýëò, íàìæèëòûí ñýëãýõ ÿâöààð èëýðäýã ºâ÷èí þì. Öóñ-òàðõèíû õîðèã ãýìòýæ, äàðõëààíû óðâàë ººð÷ëºãäºí, ìèåëèí çàäðàõ áîëîí ìýäðýë ñºíºðºõ ïðîöåññ ÿâàãäàíà.
Òàðõàëò
Õ¿éòýí, ñýð¿¿í á¿ñèéí îðíóóäàä çîíõèëîí òîõèîëäîõ áîëîâ÷ ºâ÷íèé òàðõàëò ÿíç á¿ð: Àíãëèä 100.000/40; Øîòëàíäàä 100.000/200; Àôðèêèéí õàð àðüñòàíãóóäàä áîëîí Àçèéí îðíóóäàä õîâîð òîõèîëäîíî. Èõ Áðèòàíèä àìüäðàõ õóãàöààíû ýðñäýë 1000:1. Íàñàíä õ¿ðñýí àÿëàã÷èä ýðñäëèéí õ¿÷èí ç¿éëýý õàäãàëæ ÿâàõ áºãººä òýäíèé õ¿¿õä¿¿ä ñóóðüøñàí íóòàãòàà ýðñäëèéí õ¿÷èí ç¿éëèéã îëæ àâäàã. ªâ÷èí ýõëýõ äóíäàæ íàñ 30; Ýïøòåèí-Áàððûí âèðóñ2 ºâ÷íèé ¿¿ñýëä íºëººòýé áàéæ áîëîõ òóõàé ìýäýý áèé. Ñýäðýõ, íàìæèõ õýëáýð: çîíõèëîí àõèìàã íàñíû ýð÷¿¿ä ºâ÷ëºíº, õºäºë㺺íèé ººð÷ëºëòººð ýõýëæ, ýõíèé øàòàíäàà îëîí äàõèí íàìæèëò ºãíº, ÌÐI-èéí øèíæèëãýýíä îëîí ãîëîìò èëðýíý.
Эмнэлзүй
Ýìíýëç¿éí õóâüä èõýâ÷ëýí íýã øèíæýýð ýõëýíý: õàðààíû ìýäðýëèéí íýã òàëûí ¿ðýâñýë ¿¿ñýõ (í¿äýý õºäºëãºõºä ºâäºõ, òºâèéí õàðàà ýðò ìóóäàõ), ãàð, õºë áàäàéðàõ, èðâýãíýõ, õºë ñóëðàõ, òàðõèíû áàãàíà þìóó áàãà òàðõèíû òàëààñ, òóõàéëáàë, õî¸ð÷èëæ õàðàõ, òýíöâýð àëäàãäàõ çýðýã øèíæ¿¿ä èëðýíý. Öººíõ òîõèîëäîëä 1-ýýñ îëîí øèíæýýð ýõëýíý. Áóñàä øèíæ¿¿äèéã õàéðöãààñ ¿ç. Øèíæ òýìäã¿¿ä õàëóóí îð÷èí (õàëóóí óñàíä îðîõ) áîëîí õºäºë㺺íèé äàñãàë, à÷ààëëûí óëìààñ ñýäðýíý.
Äààìæðàë/òàâèëàí
 Ýðò ýõýëæ, öààøèä äàõèí ñýäðýëò ºãºõ íü (ñòðåññèéí ¿¿äýëòýé) ºâ÷íèé ÿâö íàìæèëòààð ñîëèãäîõ áóþó á¿ðýí ýäãýðýõ ÷ áèé. Öàã õóãàöàà ºíãºðºõ òóñàì ºâ÷íèé íàìæèëòûí ¿åä øèíæ òýìäã¿¿ä á¿ðýí àðèëàõã¿é ó÷èð ºâ÷òºíèé õºäºë㺺íèé ÷àäâàð àëäàëò óëàì ã¿íçãèéðíý. ªâ÷íèé ýõëýõ ¿åýñ ÷àäâàð àëäàëòûí øèíæ àëãóóð ã¿íçãèéðýõ òîõèîëäîëä ýíý õóãàöààíû òóðøèä çàðèì ºâ÷òºí ã¿íçãèé ÷àäâàð àëäàëòûã òºäèéëºí ìýäðýõã¿é.
Áîäèò ¿çëýã
ªâ÷òºíä èëýðñýí ººð÷ëºëò¿¿äýýñ ãàäíà ÒÌÑ-èéí ¿éë àæèëëàãààíû äóòëûã èëýðõèéëñýí ººð ÿìàð øèíæ¿¿ä áàéãààã íóõàöòàé ¿çýæ òîãòîîíî. Ëåðìèòòèéí øèíæ (òîëãîéã áºõèéëãºõºä ãàð, õºë áàäàéðàõ) ýåðýã èëýð÷ áîëíî (õ¿ç¿¿íèé ñïîíäèë¸ç, Â12 äóòëûí ¿åä áàñ àæèãëàãäàíà).
Îíîøëîëò
Ãýìòëèéí ãîëîìò öàã õóãàöàà, îðîí çàéíû õàìààðàëòàéãààð ÒÌÑ-èéí ÿíç á¿ðèéí õýñãèéã ýçëýí òàðõàõ îíöëîãòîé, ¿¿ãýýðýý øàëòãààí, ýìíýëç¿éí õóâüä áóñàä ºâ÷íººñ ÿëãàäàíà. Äàí ãàíö ÒÌÑ-èéí äóòëûí øèíæ îíîøèéã áàòëàõàä õàíãàëòã¿é ÷, àñóóìæààð ºâ÷íèé õóðöäàë ºìíº íü ÿìàð íýã õóâèëáàðààð èëýð÷ áàéñàí, æèøýýëáýë, ãýíýò í¿äíèé õàðàà 7 õîíîã îð÷èì õóãàöààíä ìóóäàæ áàéñàí áîë ÒÕ ãýæ ¿çýõ ¿íäýñòýé. ÒÕ-ûã îíîøëîõîä ÌRI- øèíæèëãýýíèé à÷ õîëáîãäëûí òàëààð õàéðöãààñ ¿ç. Øèíæèëãýý ºâ÷íèé ìºí ÷àíàðûã èëýðõèéëýõã¿é. ÒÍØ: ëèìôîöèò 50ìì3 õ¿ðòýë îëøèðíî, óóðàã≤1ã/ë ± îëèãîêëîí Ig G (ýëåêòðîôîðåçûí àðãààð) òîäîðõîéëîãäîíî. Õàðàà, ñîíñãîë, áèåèéí ìýäðýõ¿éí äóóäëàãàò ïîòåíöèàë óäààøèðíà. ÌRI- øèíæèëãýý ìýäýýëýë ñàéí ÷,  ìèåëèíã¿éæèëòèéí òîâðóóíóóäûã èëð¿¿ëýõýä ºâºðìºö áóñ, õàðèí áóñàä ãîëîìòîò ýìãýãèéã òîãòîîõîä, æíü: íóãàñíû äàðàãäëûã ¿ã¿éñãýõýä íýí ÷óõàë.Эмнэлзүйн шинж тэмдгийн илрэл болон МRI-ийн шинжилгээний үзүүлэлтийн хоорондох харилцан хамаарал сул байдаг. Миелинолигодендроцит гликопротеин болон миелины үндсэн уургийн антибие ТХ-төст нэг голомтот эмнэлзүйн байдал илэрхий ТХ өвчин болж хувирахын өмнөх үед тодорхойлогдоно.
Ýì÷èëãýý
Ìåòèëïðåäíèçîëîí 1ã/24ö ñóäñààð/äîòóóð 3 ºäºð õýðýãëýõ íü ñýäðýëòèéí õóãàöààã áîãèíîñãîíî; ãýâ÷ ºâ÷íèé òàâèëàí ººð÷ëºãäºõã¿é. Ñòåðîèäûí ãàæ íºëººã (≤ õ 2 æèë) òîîöîîëæ áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ õýðýãòýé. β-èíòåðôåðîí – 1b (áåòàôåðîí) ýì÷èëãýý: ñóäàëãààíû ¿ð ä¿íãýýñ ¿çýõýä ñýäðýëò/íàìæèëòûí ñýëãýõ ÿâöòàé ÒÕ-ûí ¿åä ñýäðýëòèéã 30%-èàð áóóðóóëàõûí õàìò ¿¿ññýí ãîëîìòûã öººð¿¿ëäýã áîëîõûã ÌRI-øèíæèëãýýíèé ¿ç¿¿ëýëò õàðóóëäàã. Ýíý íºëºº íü ºâ÷òºíèé ÷àäâàð àëäàëòûã áàãàñãàõ ýñýõ, àíõäàã÷, õî¸ðäîã÷ äààìæðàëòàé ÿâàãäàõ ÒÕ-ûí ýì÷èëãýýíä ¿ð ä¿íòýé ýñýõ òàëààð ñàíàë çºðººòýé áàéãàà. Ìýäðýëèéí ýì÷ íàðûí ïðàêòèêò õýðýãëýõýä ºíäºð ¿íýòýé (~äîëîî õîíîãò £200; £0.8 ñàÿ, Á¿ëýã 1). Ãàæ íºëºº: òîìóó-òºñò øèíæ, ñýòãýë ãóòðàë, çóëáàëò. Ýñðýã çààëò: ñýòãýë ãóòðàë, ýëýãíèé ¿éëèéí ñîðèë  ººð÷ëºëòòýé,
Õºíãºâ÷ëºõ òóñëàìæ
Чàäâàð àëäàãäàõ ¿åèéí àæ òºðºëòèéã õºíãºâ÷ëºõ íºëººòýé (Á¿ëýã 13). Áóë÷èíãèéí òîíóñ èõñýëò: Áàêëîôåí 5-30ìã/8ö äîòóóð; äèàçåïàì ≤ 5ìã/8ö äîòóóð; äàíòðîëåí 25ìã/24ö, 7 õîíîãèéí çàâñàðòàé òóíã ºñãºíº (100ìã/6ö õ¿ðòýë); òèçàíèäèí 2ìã/24ö äîòóóð, 3 õîíîã òóòàìä òóíã 1ìã/12ö íýìíý (äýýä òóí 8ìã/8ö). Áàêëîôåíèéã íóãàñíû õºíäèéä õèéõ, ôåíîëîîð ìýäðýë õîðèãëîõ, áîòóëèíû õîð, êàííàâèñ õýðýãëýõ çýðýã àðãóóäûí ¿ð ä¿í òîäîðõîé áóñ (N=630).
Äàâñàãíû õÿìðàë: ¿ëäýö øýýñèéã õýìæèæ áàéõ øààðäëàãàòàé, õýðâýý 100ìë-ýýñ èõ áîë ºâ÷òºí ººðòºº ãóóðñ òàâèõàä ñóðãàíà; Õàðèí 100ìë-ýýñ áàãà áîë îêñèáóòèíèí 2.5ìã/8ö, ýñâýë òîëòåðîäèí õýðýãëýõèéã çºâëºíº.
Òàðõìàë õàòóóðëûã îíîøëîõ McDonald øàëãóóð
Эмнэлзүйн илрэл
  • Áèå ñóëðàõ
  • Õºäºë㺺íèé øèíæ:
    • Ñàà, ñààæèë
    • Òîíóñ õºøèõ õýâýýð èõñýõ
  • Ìýäðýõ¿é ººð÷ëºãäºõ:
    • Áàäàéðàõ, øèâýõ, õàòãàõ
    • ªâäºëò
    • Ãóðâàë ÿí
    • Ìýäðýõ¿é õóâèðàõ
  • Äàâñàãíû õÿìðàë: øýýñýý áàðèõã¿é áîëîõ
  • Õîäîîä ãýäýñ: çàëãèëò àëäàãäàõ, ºòãºí õàòàõ
  • Áýëãèéí ¿éë àëäàãäàõ (áýëãèéí ñóëðàë)
  • À÷ààëëûí ¿åä õàðàà á¿äãýðýõ (õàëóóöàõàä õàðàà ìóóäàõ – Óõòîôô øèíæ)
  • Õî¸ð÷èëæ õàðàõ, íèñòàãì, õàðààíû íåâðèò ¿¿ñýõ
  • Áàãà òàðõè:
    • òýíöâýðã¿éäýë,
    • õºäºë㺺íèé ÷è÷èãíýëò
    • Òàíèí ìýäýõ¿é↓ îé òîãòîîëò↓,
    • òýíýãðýë
    • Òîëãîé ýðãýõ
    • Ãóòðàë, ýñâýë áàÿñàë (õîâîð)
    • Ýïèëåïñèéí óíàëò, õýëã¿éäýë (õîâîð)