ДОХ хэмээх өвчин дэлхий нийтийг айлгасаар цөөнгүй жилийг үджээ. Манай улсад л гэхэд аль хэдийн 74 тохиолдол бүртгэгдээд байгаа. Тэдний 12 нь амиа алдаж, цөөнгүй эмэгтэй хүүхэд төрүүлэн амьдарч байна. Гэхдээ тэд бүгд эмнэлгийн хяналтад байж, байнгын эм тариа хэрэглэдэг.  "Хүний Дархлал Хомсдолын вирус” буюу ДОХ-ын шинээр 13 тохиолдол 2010 оны эхний хагас жилд бүртгэгдэж, улсын хэмжээнд нийт ХДХВ/ДОХ-ын тохиолдол 75 болсон мэдээ байна. Улаанбаатар хотод 2010 оны зургадугаар сард ХДХВ/ДОХ-ын 4 тохиолдол бүртгэгджээ.

АНУ-ын Калифорни мужийн хэсэг судлаачид ДОХ-оор халдварлагдсан 200 хүнээс нэгнийх нь организмд HLAB57 гэж нэрлэгдсэн ген байгааг судалгааны дүнд илрүүлжээ. Тийм хүмүүст өвчин нь хэдэн арван жилийн турш ямар нэг эм бэлдмэл хэрэглээгүй байхад ч хүндэрч, даамжраагүй байна. Энэ ген нь ДОХ-ын вирусээр халдварлагдаж өвчилсөн эд эсүүдийг илрүүлж устгах чадвартай эсрэг биеийг их хэмжээгээр нийлэгшүүлдэг байна. Т-лимфоцит нь гадны вирусийн уургийн тодорхой хэсгийг ялгаж таниад, эдгээр уураг нийлэгжүүлэгч бүх эсүүдийг устгадаг ажээ.

Мөн АНУ-ын эрдэмтэд хулгана дээр туршилт хийж, ДОХ-ын эсрэг генийн аргаар тэмцэж болох шинэ нээлтийг хийгээд байгаа аж. Эрдэмтэд хүний үндсэн эсийг өөрчилж, хулганад оруулж, түүнийгээ дархлааны системийн эс дотор оруулж хувилан олшруулах замаар ДОХ-ын эсрэг тэмцэж болох шинэ арга зам нээсэн гэнэ. Тэд энэ сарын 2-ны өдөр шинэ нээлтээ дэлхий нийтэд танилцуулжээ.

Гэхдээ дээрх туршилтыг хүн дээр хийх болоогүй байгаа бөгөөд энэ арга зам хүний хувьд амжилттай хэрэгжих эсэхийг таамаглах аргагүй аж. Гэхдээ "Найдлага өндөр байгаа. Энэ бол бүтэж болох хамгийн найдвар өндөртэй арга зам" хэмээн Өмнөд Калифорнийн их сургуулийн молекулын микробиологийн туслах профессор Паула Каннон хэлсэн байна.

Мөн Нью-Йорк хотод байрладаг "Foundation for AIDS Research" төвийн дэд захирал Ровена Жонстон "Энэ судалгаа бодит боломжийг бий болгож байна. Өмнө нь ДОХ тусахгүйн тулд хүний генэд маш их    хэмжээний өөрчлөлт хийх ёстой гэж үздэг байсан бол энэ судалгаанаас үзэхэд маш бага өөрчлөлт хийхэд хангалттай их үр дүнд хүрч болох арга зам харагдаж байна. Гэхдээ энэ судалгааг хүн дээр явуулаагүй тул одоогоор хүний хувьд ямар үр дүн гарахыг хэлэхэд эрт байна" гэсэн байна.

Дээрх эрдэмтэд энэхүү генийн эмчилгээг нэг хүнд хийхэд ойролцоогоор 100 мянган ам.доллар зарцуулж болзошгүйг хэлжээ. Өртөг өндөртэй сонсогдож байгаа хэдий ч үнэхээр хүн дээр туршаад үр дүнгээ өгвөл тухайн халдвар тээгч амьдралынхаа туршид үнэтэй эм уухаа болих юм. Гэхдээ дээрх судалгааг хүн дээр туршиж эхэлтэл дөрвөн жил болж магадгүй байгаа юм байна.

Саяхан 7 сарын 23-ны өдөр Австри улсын Вен хотноо "No New AIDS Infections by 2015” Олон улсын конференци болох юм байна.

Үнэ төлбөргүй лекц  

Дэлхийл алдартай, АНУ-ын нэрт сэтгэл зүйч Доктор Ж.Жамполски, Доктор Диана Сиринсон нар Монголын ард түмэнд зориулж ҮНЭ ТӨЛБӨРГҮЙ лекц, сургалт явуулах гэж байна.

 Айдас, зовнил, стрессгүй амьдрахуй
* Та стресс, санаа зовнилоо багасгаж, айдас түгшүүрээс ангижрахыг хүсч байна уу?

* Та бусадтай харилцаагаа анагааж сурмаар байна уу?
* Та ичгүүр гэмшилээс хэрхэн ангижрахыг сурмаар байна уу?
* Мөн өнгөрснөөрөө биш одоо цагтаа амьдарч сурснаар илүү аз жаргал, хайрыг мэдрэхийг хүсч байна уу?

Доктор Жамполски, Сиринсион нар "Анагаах хандлага”-ыг үндэслэгчид ба энэ нь эргэн тойронд юу ч болж байсан дотоод амар амгаланг хэрхэн хадгалахыг сургадаг америк загварын амьдрах ухаан юм.

Доктор Ж. Жамполски олон улсад нэрд гарсан сэтгэл зүйч. 1975 онд Калифорнд өөрийн "Анагаах хандлага”-ын төвийг байгуулснаар өөртөө туслах анхны загварыг бий болгосон нь өнөөдөр дэлхий даяар өргөн хэрэглэгдэж байна.

Доктор Диана Сиринсион олон улсад нэрд гарсан лектор ба зохиолч. Мөн бизнесийн 40 жилийн туршлагатай антрепренер ба 6 компани эзэмшиж ажиллуулдаг.

Др. Жамполски, Др. Сиринсион нар эхнэр нөхөр ба хамтдаа 56 оронд ажиллаж, 30 жилийн туршид сэтгэл зүй, сэтгэлийн болон биеийн эрүүл мэнд, өөрчлөлтийн хүч, анагаах хандлага, амьдралын хүнд асуудлууд, хүмүүсийн харилцаа, боловсрол, бизнес зэрэг хүмүүсийн хувийн болон мэргэжлийн амьдралд нөлөөлдөг сэдвүүдээр лекц уншиж, ном бичиж, зөвлөгөө өгсөөр байна.

Сургалт, арга хэмжээний хөтөлбөр

Хаана болох: ЧИНГИС зочид буудал, 5 давхрын хурлын танхим
Оролцогчдын тоо: 300 хүн

8 сарын 6 ( Баасан гараг 18.30 - 21.00 )

Олон нийтэд зориулсан лекц, оролцохыг хүссэн хэн ч бүртгэлийн анкет бөглөөд оролцож болно.

Сэдэв: АЙДАС, ЗОВНИЛ, СТРЕССГҮЙ АМЬДРАХУЙ

8 сарын 7 ( Бямба гараг 09.30 - 16.00 )

Анагаах хандлагын зарчмуудын тухай болон тэдгээрийг өдөр тутмын амьдралд хэрхэн хэрэглэх тухай. Практик талын гүнзгийрүүлсэн сургалт

Сэдэв: АМЖИЛТТАЙ АЖИЛЛАЖ, САЙХАН АМЬДРАХ "АНАГААХ ХАНДЛАГА"-ыг танилцуулах нь

8 сарын 8 ( Ням гараг 9.30 - 16.00 )

Анагаах хандлагын дэмжих группуудыг зохион байгуулах сургагч багш нар бэлтгэх сургалт явагдана.

Энд дарж сургалтанд бүртгүүлнэ үү

Хийжүүлсэн ундаа ба эрүүл мэнд

 Энэ ундааг та нар надаар хэлүүлэхгүй сайн мэдэх байх. Гэхдээ хүний биед хэрхэн нөлөөлдөг болохыг төдий л сайн мэдэхгүй байх. Энэ талаар дэлгэрэнгүй өгүүлэхийг зорилоо.

Орчин үед тэр дундаа хот суурин хөгжсөн газруудад хийжүүлсэн ундаа, тэр дундаа "Coca-cola” ундаа нь амьдралын салшгүй хэсгийн нэг гэхэд буруутахгүй бизээ. Эмч бүхэн хийжүүлсэн ундаа эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй гэдгийг бишгүй л хэлсэн байх. Энэ талаар эрүүл мэндийн салбарын судлаачид анхааруулсаар ирсэн. "Coca-cola” гэгч хийжүүлсэн, амтат ундааг ууж үзээгүй хүн гэж Монголд бүү хэл дэлхий дээр байхгүй гэвэл хэтрүүлэг болохгүй байх.

Үнсэлтийн нууц

Долдугаар сарын 6-нд хамгийн ер бусын баяруудын нэг болох Дэлхийн үнсэлтийн өдрийг тэмдэглэжээ. Энэ баяр Их Британиас гаралтай бөгөөд сүүлд НҮБ баталсан байна. Дэлхийн үнсэлтийн өдрөөр манай гарагийн олон улсад үнсэлтийн янз бүрийн уралдаан зохиож, хэдэн мянган хүн үнсэлцэхээр хотынхоо гол гудамжуудад гарцгаадаг ажээ.

Үнсэлцсэн бол гэрлэ

Үнсэлтийн тухай бүр балар эртнээс мэддэг болжээ. Тухайлбал, христүүд эхлээд уулзахдаа бие биеэ үнсэж мэндчилдэг байсан байна. Харин Эртний Вавилонд хүмүүсийн нүдэн дээр үнсэлцсэн эмэгтэйчүүдийн чихийг огтолдог байсан бол эрчүүдийг дээд уруулгүй болгодог байжээ. 18 дугаар зууны үед тахал, галзуу, тэмбүү өвчин ид тархаж байсан үед эмч нар өвчтөнүүддээ хандаж, "цоо эрүүл гэдгийг нь мэддэггүй хүнээ хэзээ ч бүү үнс” гэж сэрэмжлүүлдэг байсан гэнэ.

Дундад зууны үеийн Италид хүмүүсийн нүдэн дээр бүсгүйг үнссэн эр заавал түүнтэй гэрлэх ёстой байсан нь сонирхолтой. Неаполд гудамжинд үнсэлцвэл ердөө л шоронгийн хаалга татдаг байжээ.

Эрт дээр үед үнсэлтийн үүслийн тухайд олон таамаг дэвшүүлдэг байв. Жишээлбэл, эртний хүмүүс бөмбөлөгтэй адилхан байсан бөгөөд 4 хөлтэй, 2 гартай, 2 толгойтой байсан гэж Платон үздэг байж. Тийм амьтан эрэгтэй, эмэгтэй хүний хослол байжээ. Гэвч хожим Зевс тэнгэр хүнийг бардам зантай ихэмсэг байна гэж уурлан бөмбөлгийг хоёр хуваасан байна. Платоны үзснээр, зөвхөн үнсэлцэх үеэр хоёр тал дахин нийлснээр "хоёр сэтгэлийн хоорондын солилцоо болдог байна”.

Үнсэлтийн цаана юу нуугдаж байгааг шинжлэх ухаанчаар тайлбарлах гэж үзье...

Мэдээжээр өнөөдөр хүмүүс үнсэлтийн гарал үүслийн талаар огт өөр санал бодолтой байна. Түүгээр ч барахгүй филематолиги гэдэг тусгай шинжлэх ухаан бий. Энэ шинжлэх ухаан хүний үнсэлтийн физиологийн, сэтгэлзүйн болон бусад онцлогийг судалдаг байна. Эрдэмтэд филематолигийн хүрээнд удаа дараа судалгаа хийжээ. Тухайлбал, дурласан хоёрын үнсэлт хосуудыг сэтгэлийн хөдөлгөөнд оруулаад зогсохгүй олон дааврын үйл ажиллагааг идэвхжүүлдгийг тогтоосон байна.

Үнсэлцэх үеэр зовиур намжиж, сэтгэлийн хөдөлгөөний байдалд нөлөөлдөг даавар болох эндорфин хүний бие махбодод ялгардаг ажээ. Нэг удаагийн үнсэлтээр мансууруулах үйлчилгээгээрээ морфигоос хэд дахин давуу эндорфин ялгардаг гэж эрдэмтэд нотолсон байна. Эндорфин гэдэг бодис нь өвдөлт дарангуйлах рецептортой холбогдож өвдөлийг дарангуйлж таатай мэдрэмж үүсгэдэг тул ер нь өвдөж шаналж байгаа хүн дасал шунал үүсгэгч морфины тариаг тариулж байсанаар үнсэлцвэл хэд дахин давуутай юм байна. Харин өвчин зовлонд баригдаж байгаа хэн нэгэн санаа сэтгэл нь дарангуйлагдсан байдаг тул үнсэлцэх нь юу л бол........

Үүнээс гадна үнсэлт нь стрессээс сэрэмжилж, зовиурыг багасган турахад тус дэм болдог байна. Хоёр минут үнсэлцэхэд хоёр хүртэлх илчлэгээ алддаг бөгөөд хэрэв маш шуналтай үнсэлцвэл энэ тоо 30 хүртэл нэмэгдэж болохыг судлаачид тооцоолжээ. Түүнээс гадна үнсэлт нь үрчлээ арилахад тус болдог байна, учир нь нүүрний 30 орчим булчинг хөдөлгөөнд оруулдаг ажээ. Мөн амны хөндийн хүчиллэг чанарыг хэвийн болгож, тэгснээрээ шүдний өвчний даамжирлаас сэргийлдэг. Үнсэлт нь зүрхний шигдээс тусах эрсдлийг багасгаж, уушгины өвчнөөс муугүй сэргийлж чаддаг байна. Тэр ч байтугай харшлаас сэргийлдэг аж.

Өглөө гурван удаа 20 секундээр үнсэлцвэл өдөртөө санаа сэтгэлийн байдал уянгалаг сайхан байдаг гэж Берлиний их сургуулийн сэтгэлзүйчид тогтоожээ. Үнсэлтийн үргэлжлэх хамгийн зохистой хугацаа нь 3 минут болохыг янз бүрийн насны 100 хосод хийсэн ажиглалт харуулсан байна. Бие биенийхээ нүд рүү ширтэн үнсэлцэх нь зохистой гэнэ.

Үнсэлтээр тогтоосон дээд амжилт

2004 онд Гэгээн Валентиний өдрөөр Италийн Андреа Сарти, Анна Чен нар үнсэлтийн үргэлжлэх хугацаагаар дэлхийн дээд амжилт тогтоожээ. Тэд 31 цаг 18 минут 33 секунд үнсэлцсэн байна. Энэ хос 30 цаг 59 минут 27 секунд үнсэлцсэн Америкийн Луиза Альмодовар, Рич Ланглин нарын дээд амжилтыг эвджээ.
Усанд дорх хамгийн удаан үнсэлт 1980 оны дөрөвдүгээр сарын 2-нд Токиод бүртгэгдсэн байна. Энэ үнсэлт 2 минут 18 секунд үргэлжилжээ. 1990 онд Америкийн Альфред Вольфанг нэгж хугацаанд үнссэн эмэгтэйчүүдийн тоогоор дээд амжилт тогтоосон байна. Тэр найман цагийн дотор 8001 эмэгтэйг үнсчээ. Энэ залуу 2005 онд 58 цаг 42 минутын турш машин үнссэн байна. Үүнийхээ төлөө тэр "автомашинд дурлагчийн гол шагналыг” хүртчээ.
1886 онд үнсэлтийг анх удаа кино хальсанд буулгаж авсан байна. Томас Эдисоны бүтээсэн 30 секундын киног "Үнсэлт” гэж нэрлэжээ. Хамгийн олон буюу 127 үнсэлт "Дон Жуан” кинонд гардаг. Дэлгэцэн дээр гарсан хамгийн удаан үнсэлт 185 секунд үргэлжилжээ. "Одоо чи цэрэгт явлаа” кинонд Жейн Вайнмен Рижис Тумийг төдий хугацаагаар үнссэн байна.
Франц үнсэлтээс япон үнсэлт хүртэл

Дэлхий дээр сонгодог "франц үнсэлтээс” гадна хэд хэдэн төрлийн үнсэлт байдаг байна. Жишээлбэл, эксимоссууд ерөөс уруулаараа үнсэлцдэггүй бөгөөд үүний оронд тэд хамраараа үрэлцдэг гэнэ. Япон, Тайвань, Хятад, Солонгост олны нүдэн дээр үнсэлцэх ёсгүй ажээ. Япончууд секунд ч хүрэхгүй хугацаанд уруул шүргэлцэх төдийхөн үнсэлцдэг байна.
Америкийн Индиана муж улсаас "эрэгтэй хүн” хүний эрхтэнд сахлаараа шүргэн үнсэхийг хориглодог хууль одоо хүртэл үйлчилдэг. Коннектикут муж улсад эмэгтэй хүнийг ням гарагт үнсэхийг хориглодог гэнэ. Айова муж улсад танихгүй хүнийг үнсвэл цагдаагийн газарт хүргэгддэг байна.

Бүх амьтдын дотроос шампанзе сармагчин хүнтэй хамгийн адилхан үнсэлцдэг гэнэ. Ноход, адуу уруулаараа үнсэлцдэг. Африкийн зарим ардууд сүсэг бишрэлийн улмаас үнсэлцдэггүй байна. Үнсэлцвэл өөр хүний сүнсийг өөртөө шингээнэ гэдэгт тэд итгэдэг ажээ.

Биохимийн өнгөт атлас /Color Atlas of Biochemistry/

Зохиогч: Koolman / Röhm
2005 он
2 дахь хэвлэл

Шүд цоорох өвчин нь монгол улсад 95 % ын тархалттай байна. Шүд шүдэлсний дараа ямар нэгэн хүчин зүйлийн улмаас  шүдний хатуу эдийн бүрэн бүтэн байдал алдагдахыг шүд цоорох өвчин гэнэ. Шүд цоорлын өвчин нь маш олон шалтгаантай өвчин бөгөөд дотор нь гадаад, дотоод хүчин зүйл гэж ангилна. Гадаад хүчин зүйл нь шүдэнд шууд нөлөөлж байхад дотоод хүчин зүйл нь тухайн хүний бие махбоодийн өөрчлөлт , бодисын солилцооны хямрал зэргээс шүдэнд шууд биш дотроос нь нөлөөлдөг.

• Хоол болон ундны усны чанар
• Бие махбодын эрхтэн системийн байдал
• Дархлаа тогтолцоо
• Хэсгийн хүчин зүйл
• Шүдний өнгөр амны шингэний найрлага ба шинж чанарын өөрчлөлт
• Нүүрс усыг ихээр агуулсан хоолны үлдэгдэл
• Шүдний эдийн өөрийнх нь тэсвэрт чанар
• Шүдний эдийн бүтцийн бүрэн байдал
• Шүдний хатуу эдийн химийн найрлагаУдам зүйн байдал тус тус ордог.

Хүний биологийн цаг

Шөнийн 01 цаг. Ихэнх хүмүүс 3-4 цаг унтаж амарсан байна. Яг энэ үед нойр сэргэж өвдөлтийг хурцаар мэдрэх боломжтой.

Шөнийн 02 цаг. Элэгнээс бусад бүх эрхтэн аажуухан, хэмнэлттэй ажиллана. Харин элэг л хүнд зайлшгүй хэрэгтэй тэр бодисыг ялгаруулж байдаг. Юуны өмнө хорт бодисуудыг зайлуулж "их цэвэрлэгээ” хийнэ. Харин энэ үед унтаагүй байвал кофе, цай ялангуяа спиртын төрлийн ундаа уух хэрэггүй. Харин аяга ус, сүү уувал бүр сайн.

Шөнийн 03 цаг. Бүх бие амарч бүрэн суларсан байна. Энэ үед цусны цохилт, амьсгал хамгийн удаан байна.

Шөнийн 04 цаг. Даралт бага хэвээр, харин тархинд цус ихээр нэмэгдэнэ. Энэ цагт хүмүүс голчлон нас бардаг. Бие эрхтэн хамгийн "удаан” ажиллаж харин сонсгол хурцдан өчүүхэн дуу чимээнд ч сэрнэ.