×àíä àâèàíû äîëãèîíû òóñëàìæòàéãààð ç¿ðõíèé á¿òöèéã øèíæèõ íü õàëã¿é àðãà þì. Ýíý íü ç¿ðõèéã á¿òýö ç¿éí òàëààñ íü øèíæýýä çîãñîõã¿é ç¿ðõíèé ¿éë àæèëëàãààã á¿õ ë ìº÷ëºãèéí òóðøèä òàñðàëòã¿é øèíæèõ áîëîìæ îëãîäîã.

¯çëýãèéí õýä õýäýí ãîðèì áèé. ¯¿íä: Ì-ãîðèì (õºäºë㺺íèé äýã): òîãòìîë õóðäààð õºäºëæ áàéãàà ãýðýë-ìýäðýã÷ öààñàí äýýð õºäºë㺺íèéã íýã õàâòãàéä ä¿ðñýëñýíýýð äîëãèîíòñîí òàõèðìàã (õóãàöààíû) ä¿ðñëýë ãàðíà. ªºðººð õýëáýë, õºäºë㺺íèéã öàã õóãàöààíû ¿éë àæèëëàãàà ìýòýýð ¿ç¿¿ëíý.

2-õýìæýýñò ãîðèì (áîäèò õóãàöààíû äýã): Ç¿ðõíèé 2 õýìæýýñò, òîäðîõîä áýðõøýýëòýé, "õºø¿¿í”, äýâ¿¿ð-õýëáýðèéí ä¿ðñëýë ç¿ñëýã õèéõèéí õèðýý𠺺ð÷ëºãäºíº. 4 òýíõëýãýýð áóþó óðò áà áîãèíî òýíõëýã, 4 õºíäèéí áîëîí ñ¿âðýãäýñíýýñ õàðíà. 2-õýìæýýñò ÷àíä àâèàíû øèíæèëãýýãýýð ç¿ðõíèé òºðºëõèéí ãàæèã, ç¿¿í õîâäëûí ö¿ëõýí, ç¿ðõíèé äîòðîâ÷èéí á¿ëýí, ç¿¿í òîñãóóðûí ìèêñîì áîëîí òàñëàâ÷èéí öîîðõîé ñàéí òîäðîíî.

Äîïïëåð áóþó ºíãºò-óðñãàëò ÷àíä àâèàíû øèíæèëãýý: ç¿ðõíèé õàâõëàãà áà òàñëàâ÷èéí öîîðõîéí öóñíû óðñãàëûí õºäºë㺺íèé õóâààðèëàëò áîëîí ÷èãëýëèéã 2 õýìæýýñò ä¿ðñëýëýýð, õàðèí ò¿¿íèé õóðäûã íü ÿëãààòàé ºí㺺ð ä¿ðñëýí ¿ç¿¿ëíý.

Óëààí õîîëîéãîîð ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýý õèéõ: Ýíý íü ç¿ðõèéã èë¿¿ äºò õýñãýýñ øèíæèõ òóë õýíõäýãèéí ãàäíààñ õèéõ ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýíýýñ èë¿¿ ìýäðýã áàéäàã. Çààëò: ãîë ñóäñûã òîäðóóëàõ; õèéìýë õàâõëàãûã øèíæèõ; ç¿ðõíèé äîòðîâ÷èéí ¿ðýâñýë (ýíäîêàðäèò) áîëîí òîâõòîé á¿ñ õàéõ çýðýã áîëíî. Óã øèíæèëãýýã óëààí õîîëîéí ºâ÷èí áîëîí áýðòýë-ãýìòëèéí ¿åä õèéæ áîëîõã¿é.

Ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí à÷ààëàëò øèíæèëãýý: À÷ààëàë ºãºõèéí ºìíº áà äàðàà õîâäëûí ¿éë àæèëëàãàà, õîâäëûí öóñ õººëò, ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí çóçààðàë áîëîí õàíàíû õºäºë㺺íèéã õàðüöóóëàí ¿íýëíý. À÷ààëàë àâ÷ ÷àäàõã¿é ºâ÷òºíä äîáóòàìèí þìóó äèïèðèäàìîë õýðýãëýõèéí ºìíº áîëîí äàðààãààð øèíæèëãýýã

õèéæ áîëíî. Òàëëèéí èçîòîïûí ä¿ðñëýë (Tallium scan)-èéã ìýäðýìæ áà ºâºðìºö

÷àíàðààðàà ÷, õÿìä òºñºð òàëààñàà ÷ õàíãàëòòàé õýìýýí ¿çäýã.

149

Ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýã àøèãëàõ

Ç¿¿í õîâäëûí åðºíõèé ¿éë àæèëëàãààã òîäîðõîéëîõ: Ç¿ðõíèé äóòìàãøèë íü õîâäëûí àãøèëòûí áîëîí ñóëðàëòûí (ýñâýë àëü àëèíûõ íü) äóòëààñ óëáààòàé áàéäàã. Ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàíû øèíæèëãýýãýýð ñóëðàëòûí òºãñãºëèéí ýçýëõ¿¿íèéã òîäîðõîéëäîã. Ýíý ýçýëõ¿¿í íü èõýññýí áîë àãøèëòûí, õàðèí áàãàññàí áîë ñóëðàëòûí äóòàë õýìýýí ¿çäýã. Ãýâ÷ ñóëðàëòûí äóòëûí ñîíãîìîë õýëáýð òóí õîâîð. Ñóëðàëòûí äóòëûí ¿åä õîâäëûí èõ õýìæýýíèé øààíòàãëàõ äàðàëò øààðäàãäàõ òóë ñóäàñ òýëýõ ýìýýð ÿëãàí îíîøëîõ áîëîìæã¿é áàéäàã. ̺í ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýãýýð òºâèéí áîëîí õýñãèéí õºäºë㺺íèé ñóëðàë (ãèïîêèíåç), ç¿¿í õîâäëûí ö¿ëõýí, ç¿ðõíèé äîâòðîâ÷èéí òîâõ áîëîí ç¿¿í õîâäëûí ãèïåðòðîôè (ç¿ðõíèé öàõèëãààí áè÷ëýãýýñ 5-10 äàõèí èë¿¿ ìýäðýã) îíîøëîõîä òóñòàé.

Áàðóóí ç¿ðõíèé öóñíû õºäëºë-ç¿éã ¿íýëýõ: Äîïïëåðèéí øèíæèëãýýãýýð óóøãèíû àðòåðèéí öóñíû óðñãàë, áàðóóí õîâäëûí õºäºë㺺í áîëîí äàðàëòûã ¿íýëíý.

Õàâõëàãûí ºâ÷èí: Õàâõëàãûí íàðèéññàí õýñãèéí äàðàëòûã õýìæèíý. Õàðèí öóñ ñººð㺺 õàÿæ áàéãàà áîë óã äàðàëòûí õîëáîãäîë áàãà áàéäàã. Õèéìýë õàâõëàãûí ¿éë àæèëëàãààã ¿íýëõýä óã äàðàëòûã òîäîðõîéëîõûí à÷ õîëáîãäîë ¿ëýìæ èõ þì.

Ç¿ðõíèé òºðºëõèéí ºâ÷èí: ñîãîãèéí øèíæ òºëºâ, òýäãýýðèéí ¿éë àæèëëàãààíû õîëáîãäëûã òîãòîîíî.

Ç¿ðõíèé äîòðîâ÷èéí ¿ðýâñýë (ýíäîêàðäèò): Íÿíãèéí ýìáîëèéí òîâõíû õýìæýý <2ìì áîë ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýãýýð èëðýõã¿é. ªíãºò äîïïëåðèéí øèíæèëãýýãýýð ãîë ñóäàñíû õàâõëàãààð öóñ ñººð㺺 õàÿãäàíà. Õàðèí óëààí õîîëîéãîîð ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýý õèéõýä õî¸ð õàâòàñò õàâõëàãàíä íÿíãèéí ýìáîëèéí òîâõ, õàâõëàãà ñàëáàéõ (õóóðàõ, öîîðîõ), ãîë ñóäàñíû õàâõëàãûí óãò áàéðøñàí áóãëàà òîäðîíî.

¯íõýëöýãò øèíãýí õóðàõ: Ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýãýýð õÿëáàð îíîøëîãäîíî. Øèíãýí ýõëýýä àðûí ¿íõýëöýã áà ç¿¿í õîâäëûí çàâñàð õóðàëäàíà. Óëìààð óðàãøèëæ õîâäëûã íèëýíõ¿éä, äàðàà íü áàðóóí òîñãóóðûí ÷èãëýëä òàðõàíà.

̺í òàñëàâ÷èéí îãöîì õºäëºë àæèãëàãäàíà.

Áºãëºðøèëò êàðäèîìèîïàòè: Ç¿ðõíèé ÷àíä àâèàí øèíæèëãýýíä: òàñëàâ÷èéí òýãø õýìò áóñ òîìðîëò, ç¿¿í õîâäëûí õºíäèé æèæèãðýõ, ç¿¿í òîñãóóð òýëýõ áîëîí õî¸ð õàâòàñò õàâõëàãûí ºìíºä òàë àãøèëòûí ¿åä õºäëºõ çýðýã ãîë øèíæ èëðýíý.